γράφει ο Σπύρος Καλετσάνος (Noir)
Από την αρχαιότητα η αδερφική σχέση υπήρξε ένα από τα πολυεξερευνημένα θέματα, που μας έδωσαν μύθους και τραγωδίες (κυρίως αυτές): Διόσκουροι, Κάιν και Άβελ, Ετεοκλής και Πολυνείκης, Αγαμέμνων και Μενέλαος, Ιφιγένεια και Ηλέκτρα …and the beat goes on ως το σήμερα. Μια τέτοια αδερφική σχέση απασχολεί και το βιβλίο Spirit Of The Night των εκδόσεων Τυφλόμυγα. Δράστης ο Μάκης Φάρος, αδερφός του Σπύρου, ο οποίος -μεγάλος αδερφός- αποτελεί το υποκείμενο της εν λόγω εργοβιογραφίας σε προσωπικό, οικογενειακό, παρείστικο, αλλά και δημιουργικό επίπεδο. Όλα είναι ιστορίες που άπτονται του βίου του(ς) και διανθίζονται από κείμενα άλλων, φίλων και συναδέλφων. Η δεκαετία του ’80 στον προθάλαμο των νοτίων προαστίων της Αθήνας: Βύρωνας, Παγκράτι, μέρη στα οποία εξελίχθηκαν σχέσεις, όνειρα και προέκυψαν μουσικά σχήματα που αγαπήσαμε και έπειτα ήρθαν και άλλα στα 90s, συμπράξεις και άλλα τινά πιο κοντά στο σήμερα. Ρουφώντας κυριολεκτικά το βιβλίο, παρά τις 340 σελίδες του και το μεγάλο του μέγεθος, αισθάνθηκα γεμάτος όχι μόνο διότι πολλά απ’ όσα εξιστορούνται τα αγάπησα και τα αγαπώ ως ήχους, στάσεις ζωής και μουσικές προτάσεις με νόημα και βάθος, αλλά και επειδή ο Μάκης Φάρος γράφει μ’ ένα βαθύ προσωπικό και απογυμνωμένο (συν)αίσθημα. Αρκετά όμως με τα επίθετα και τις προσωπικές μου οπτικές όταν και διάβασα το βιβλίο, δύο μήνες πίσω, λίγο μετά αφότου εκδόθηκε (τις τελευταίες μέρες του 2024). Η ουσία είναι εκεί και όποιος θέλει μπορεί να την εξερευνήσει και, ακόμα καλύτερα, αν δει και ακούσει από κοντά τους ίδιους τους ανθρώπους που απαρτίζουν τις σελίδες. Και ο Μάκης Φάρος, μουσικός με μεγάλο ηχητικό πεδίο και πολλά σχήματα στο ενεργητικό του (Melting Ashes, Spider’s Web, Raw, On Purpose και κυρίως This Fluid), αλλά και πολλοί άλλοι μίλησαν στην παρουσίαση που έγινε ένα Σάββατο μεσημέρι την πρώτη μέρα του Φλεβάρη στο βιβλιοπωλείο Αλφειός. Συγκίνηση, αναμνήσεις και μνήμες, γέλια, δάκρυα, σκέψεις και μουσικές, με τη συνοδεία πολλών φίλων και γνωστών ή απλά φαν (σαν και μένα ή τον συμπαραγωγό Γιώργο) που βρεθήκαμε εκεί. Πολύ ωραία συνεύρεση, που στις 2 και 3 Απρίλη θα επιμηκυνθεί, μιας και θα λάβουν χώρα στο θέατρο Φούρνος διάφορες εκδηλώσεις σχετικές με τον Σπύρο.
Θα ήθελα να σταθώ όμως και λίγο στις εκδόσεις βιβλίων για την Ελληνική ανεξάρτητη σκηνή των 80s, που όσο περνούν τα χρόνια δείχνει να απασχολεί όλο και περισσότερους και όλο και πιο νέους ανθρώπους. Σε συνάρτηση με ντοκιμαντέρ όπως αυτό για την Creep Records (Return Of The Creeps) του Νίκου Χαντζή ή το επίσης δικό του Music For Ordinary Life Machines, live, festival, αφιερώματα, συλλογές, επανεκδόσεις ή ακόμα ακόμα και παλιές ηχογραφήσεις που βλέπουν το φως για πρώτη φορά. Αλλά ας σταθούμε στα βιβλία με θέμα τους Last Drive (ΟΞΥ), ή τους Purple Overdose (B Otherside), ή τα Return Of The Bats (Ars Nocturna), Κοινωνικά Απόβλητα (Απρόβλεπτες) και άλλες αναφορές σε πιο γενικά συγγράμματα περί Ελληνικού ροκ (Ραντεβού Στο Κύτταρο, Get That Beat κ.α.). Νομίζω πάντως πως δύο είναι οι εκδοτικοί οίκοι που εμβαθύνουν στο θέμα, αν μπορεί κάτι τέτοιο να τεθεί με αυτούς τους όρους: Πρώτον οι Εκδόσεις Στο Περιθώριο με το λεύκωμα Είμαστε Τρελοί Κι Ευτυχισμένοι, το κόμικ Οι Πανκς Τα Σπάνε, την επανέκδοση των Ροκ Ημερολογίων του Τουρκοβασίλη και ένα βιβλιαράκι του Λάμπρου Τσάμη (πάλαι ποτέ R.R. Hearse). Και δεύτερον οι εκδόσεις Τυφλόμυγα που και στο υπέροχο περιοδικάκι τους με το ίδιο όνομα έχουν κείμενα, π.χ. θυμάμαι ένα για τους Yell O Yell ή μια συνέντευξη του Θάνου Κόη, αλλά και ως εκδόσεις έβγαλαν βιβλία του Μπάμπη Λάσκαρι (Sex Beat, Κλίσμα), του Λάμπρου Τσάμη, του Θάνου (Lost Bodies), καθώς και το Noise Full Of Noise -του Λάσκαρι- για την Αγγλόφωνη σκηνή της δεκαετίας του ’80.
Όλα άπτονται της “σκηνής” -για να θυμηθούμε και ένα παλαιότερο ανάγνωσμα, τις Μουσικές Ταυτότητες του Νικόλα Χρηστάκη (εκδ. Τυπωθήτω, 1999), της οποίας κομμάτι υπήρξαν ο Σπύρος και ο Μάκης Φάρος. Η σκηνή ως “φυλή” ζει μέσα στα clubs, τις καταλήψεις, τα “ανοιχτά” και τα στεγασμένα λαϊβάδικα, τα στέκια, τους δίσκους και -κάποτε- τις κασέτες, αναζητά το απτό, το άμεσο, τη συνεύρεση, την επικοινωνία, τη συντροφικότητα ιδίοις όμμασι. Αλλά αν και λιγότερο, το τυπωμένο χαρτί (βιβλία, περιοδικά και fanzines, αν και αυτά τα τελευταία παρείχαν και κατείχαν άλλη λειτουργία) μας προσφέρει ίσως πιο σφαιρικές οπτικές και προσεγγίσεις, συνταιριάζοντας τα κομμάτια σ’ ένα παζλ, έναν καμβά που μας επιτρέπει να δούμε πιο βαθιά ή αν θέλετε πιο διευρυμένα τα πράγματα, μιας και πάντα υπάρχουν πιο πολλά απ’ όσα το συνηθισμένο μάτι μπορεί να δει, όπως έγραφε στις Σημειώσεις Για Μια Ανθρωπολογία της Μουσικής ο Φώτης Τερζάκης (Πρίσμα – 1990). Και λειτουργεί ενίοτε σαν το μικρό αδέρφι του …ήχου, που τον …κουβαλάει στις πλάτες, οσάν εκείνο το υπέροχο τραγουδάκι που μας έμαθαν οι Hollies …He Ain’t Heavy, He’s My Brother. Και κάπως έτσι -για να το κλείνω σιγά σιγά- “κουβαλάει” σε 340 σελίδες και ο μικρός τον μεγάλο αδερφό, όχι στην …κόλαση -για να ανασκαλέψουμε τα Μωρά Στη Φωτιά- αλλά σ’ ένα ταξίδι στη ζωή. Στους Drifters λοιπόν, σαν τον Μιχάλη Καλτεζά, για τον οποίο ο Σπύρος έγραψε το ομότιτλο υπέροχο άσμα, που ατμοσφαιρικά και σε φωνητικά του Fill Scars, ηχογράφησαν το ’86 οι Yell O Yell.
Κάποιοι επιστρέφουν για να μεταμορφωθούν ξανά (Hydra’s Head for Spy F – Λάμπρος Τσάμης).
More Posts for Show: Noir