Για κάποιον λόγο έχω διαβάσει πολύ λίγα βιβλία Αμερικάνων συγγραφέων, αναλογικά με Ευρωπαίους. Σίγουρα όχι λόγω αντί-αμερικανισμού, αλλά ίσως λόγω άλλης προσέγγισης σε θέματα που με ενδιαφέρουν και μίας διαφορετικής ”πολιτικής” οπτικής και κουλτούρας. Ελρόυ και κλασσικά αστυνομικά αναγνώσματα (Χάμετ, Τσάντλερ και μερικοί ακόμα), κάποιοι που σχετίστηκαν περισσότερο με το underground-αντικουλτούρα-60s (beatniks, Νόρμαν Μέηλερ), μερικά πολιτικά (Χάουρντ Ζιν π.χ.) και Άφρο-Αμερικάνικου ενδιαφέροντος (Άντζελα Ντέιβις, Μπάλντουιν, Μάλκολμ Χ κλπ. Από ”καθαρή” λογοτεχνία όμως λίγα πράγματα, διάσπαρτα και κατά βάση με ”αναφορές” σε μουσική. Όταν άρχισα να διαβάζω συστηματικά με ενδιέφερε περισσότερο η λογοτεχνία και ένα από τα πρώτα μου ”κολλήματα” υπήρξε και το αριστούργημα-τριλογία του Φίλιπ Ροθ, που μας άφησε προχθές στα 85 του, το Ζούκερμαν Δεσμώτης. Δε θυμάμαι και πολλά πια, μιας και δε το ξαναέπιασα, απλά είχε μέσα ζητήματα που πάντα με έθελγαν : Νέα Υόρκη, η παράξενη και ενδιαφέρουσα φύση των Εβραίων, 60s φυσικά, sex και κομμουνισμό, έστω με την … αμερικάνικη οπτική. Είχε και μια σκοτεινή αλλά τόσο καθηλωτική ατμόσφαιρα, μπορεί όμως και να είναι ιδέα μου, πέρασαν άλλωστε και 17-18 χρόνια από τότε. Κάτι άλλο δικό του νομίζω πως δε διάβασα ποτέ, αλλά όπως και να έχει ένα τόσο καθηλωτικό βιβλίο αποτελεί κομμάτι μου.
Να τι γράφει στο οπισθόφυλλο του βιβλίου (εκδόσεις Πόλις):
Στο Ο συγγραφέας-φάντασμα που διαδραματίζεται τη δεκαετία του 1950 και αποτελεί το πρώτο μέρος της περίφημης Τριλογίας -του σημαντικότερου έργου του Ροθ τη δεκαετία του 1970-, γνωρίζουμε τον Νέιθαν Ζούκερμαν, έναν εκκολαπτόμενο συγγραφέα παθιασμένο με τα Μεγάλα Έργα της παγκόσμιας γραμματείας. Ο Ζούκερμαν περνάει ένα βράδυ στη Νέα Αγγλία, στο απομονωμένο αγρόκτημα του λογοτεχνικού του ειδώλου, του συγγραφέα Ε.Ι. Λόνοφ, και ανακαλύπτει τις αντιφάσεις ανάμεσα στη λογοτεχνία και την πραγματικότητα.
Στο Ζούκερμαν λουόμενος, δεύτερο μέρος της τριλογίας, η δράση μεταφέρεται στο Μανχάταν, στα τέλη της συνταρακτικής δεκαετίας του 1960. Ο Ζούκερμαν, τριαντάρης, υποφέρει από τις άμεσες συνέπειες της λογοτεχνικής φήμης: ο ρομαντικός ιδεολόγος, προστατευόμενος του Ε.Ι. Λόνοφ, είναι πια μια διασημότητα.
Το Μάθημα ανατομίας, τρίτο μέρος της τρολογίας, διαδραματίζεται στο διαμέρισμα του Ζούκερμαν, σε μια ακριβή νεοϋρκέζικη συνοικία την εποχή του σκανδάλου Γουότεργκεϊτ, το 1973. Ο Ζούκερμαν, σαράντα χρονών, υποφέρει από ανεξήγητους πόνους, μετατρέπει το σπίτι του σε νοσοκομείο, αναρωτιέται μήπως το ίδιο του το έργο είναι η αιτία, και στα μάτια του μόνο ο Νίξον αντιμετωπίζει τόσο σημαντικά προβλήματα.
Στο Όργιο της Πράγας, που επέχει θέση επιλόγου της Τριλογίας, παρακολουθούμε τον Ζούκερμαν στη διάρκεια ενός ταξιδιού του στην κατεχόμενη από τους Σοβιετικούς Πράγα εν έτει 1976, με σκοπό να διασώσει από τη λήθη τα έργα ενός άγνωστου συγγραφέα που γράφει στα γίντις, τη γλώσσα των Εβραίων της Κεντρικής Ευρώπης. Τα μεγάλα ζητήματα της Τριλογίας εξετάζονται από μια εντελώς νέα οπτική γωνία, για να φτάσουμε έτσι στην εντυπωσιακή κατάληξη αυτού του πλούσιου, πολυποίκιλου και πολύπλοκου magnum opus.
Εκπομπή Noir – Αρχείο εκπομπών στο Mixcloud. Σελίδα στο Facebook.
More Posts for Show: Noir