Ο Veit Stauffer από τη Ζυρίχη μπορεί εύκολα να χαρακτηριστεί ως ο απόλυτος φαν του Tim Buckley. Το 1979 άνοιξε στη γενέτηρά του το δισκοπωλείο Rec Rec και μερικά χρόνια αργότερα υπήρξε υπεύθυνος για τη σύσταση μιας tribute μπάντας στον Tim. Ας τα πάρουμε από την αρχή όμως, επιστρέφοντας στα 1979, τότε που μερικές εκατοντάδες νέοι μπλέκονται στο καταληψιακό κύμα που σαρώνει την Ευρώπη και φυσικά υπό τις ”προσταγές” της punk αισθητικής, τη βρίσκουν με τοπικά σχήματα, που έρχονται να προστεθούν στις πολλές συναυλίες ξένων σχημάτων. Ήδη οι ντόπιοι Kleenex έχουν περάσει τα σύνορα (αργότερα ως Lilliput), κάτι που ετοιμάζονται να κάνουν και οι Yello. Στο background ευδοκιμούν δεκάδες μικρά σχήματα που ζουν την ονείρωξη τους, ενώ το σύνθημα ”Δεν θέλουμε έναν κόσμο όπου την εγγύηση ότι δε θα πεθάνουμε από την πείνα, την πληρώνουμε με τον κίνδυνο να πεθάνουμε από ανία” αποτελεί την απόλυτη στάση-έκφραση των νεολαίων της πόλης. Κάθε Παρασκευή το πολυτελές κέντρο της Ζυρίχης καταλαμβάνεται από νέους, που εκφράζουν την ανάγκη τους για να έχουν ένα ”σπίτι” (jugendhaus). Αυτή η απαίτηση κερδίζεται και τελικά και μια αυτόνομη και περιθωριακή γκρούπα ανθρώπων ξεκινάει να ζει και να δημιουργεί, να απαιτεί και να διεκδικεί. Ότι στερεοτυπικό γνωρίζετε για την Ελβετία ξεχάστε το -για περισσότερα στο βιβλίο Καταλήψεις Σπιτιών στη Δυτική Ευρώπη (εκδ. Κομμούνα)- και αυτό διαχέεται και στη μουσική. Όταν θα εκδώσει η τοπική Periphery Perfume Records το πρώτο single των Yello, έχουμε μπει στον Ιούνη του ’79 και ένα γκρουπάκι με το όνομα City Vibes που εμφανίζεται στο Cellar, βγαίνει απ’ το καβούκι του με το ομότιτλο EP. Ο νεαρός -22 Μαΐων- Andi Czech τραγουδάει το Helvetia (χαρακτηρίζοντας την She’s a first class bitch) και μαζί του βρίσκεται στα τύμπανα -μεταξύ άλλων και- ο Veit. Είναι προφανές πως τα ακούσματα τους είναι πιο ”απαλά” και μοναχικά ίσως, εν σχέση με την punk ”λαίλαπα” και τους… άξιους απογόνους αυτής που σαρώνουν τη νεολαία.
Ενώ οι City Vibes διαλύονται μετά από λίγο, ο Czech ψάχνει το δρόμο του, ώσπου φτάνουμε στα μέσα των 80s. Η ”γνωριμία” του με τον κόσμο του Tim Buckley έχει ήδη γίνει, όταν η μπάντα ξαναβρίσκεται με προοπτική να συνεχίσει από εκεί που το άφησε. Κάτι τέτοιο δε συνέβη, όμως ο Veit προτείνει να πιάσουν τις διασκευές με πρώτη την δική τους προσέγγιση στο Get On Top. Την επόμενη χρονιά -1986- ο Andi στήνει μια βραχύβια μπάντα, τους Bye Bye Brothers, για μια και μόνο εμφάνιση στο Kanzlei. Μεταξύ άλλων διασκευών τους σε 60s & 70s τραγούδια, το set περιλαμβάνει 3 κομμάτια του Buckley. Ο Stauffer προτρέπει τότε τον Czech να τους ηχογραφήσει ένα tribute LP στον Tim, παρά την άγνοια του όσον αφορά την παραγωγή, αλλά και την ανυπαρξία τέτοιων εγχειρημάτων -παρότι μετά στα 90s έγιναν μόδα. Η ιδέα άρεσε και αμέσως μπήκαν όλοι στο τριπάκι να διαλέξουν τα τραγούδια, να σχηματίσουν τη μπάντα, να προβάρουν και να ηχογραφήσουν. Άνοιξη 1987 σ’ ένα σπιτάκι στο Frutigen, τυλιγμένο από τις Άλπεις, το σχήμα των 6 μουσικών, ως Tim Buckley Band ακόμα, δημιουργεί το πρώτο demo. Ο Stauffer ”παίζοντας” σωστά το ρόλο του το άκουσε και αναφώνησε ”με την καμία!” μα σιγά σιγά μαλάκωσε προτρέποντας τους να βελτιωθούν, σημειώνοντας τα ”λάθη” και τις αμφιβολίες του. Η προτροπή του είχε αποτέλεσμα, ιδιαίτερα στον Andi που πήρε πάνω του το μουσικό κομμάτι, τα 6 τραγούδια που επιλέχτηκαν καθένα εκ των οποίων ήθελε μια διαφορετική προσέγγιση. Εν αρχήν το τραγούδι που άνοιγε το album, ήταν εκείνο που έκλεινε το τελευταίο σπουδαίο LP του Tim, το Make It Right από το Greetings From L.A., παιγμένο με μια rock και εξωστρεφή διάθεση, σε ένα Post-Punk ύφος (εμένα μου θυμίζουν τους Bad Seeds της πρώτης περιόδου λίγο). Φυσικά σε όλο το δίσκο την παράσταση κλέβει ο ίδιος ο Czech που έχει χωθεί βαθιά στο προσωπείο του Buckley, όχι μόνο ψυχικά, μα και με την ίδια του τη φωνή να θυμίζει Buckley. Το εναρκτήριο άσμα ακολουθήθηκε από το No Man Can Find The War -που άνοιγε το Goodbye and Hello- εδώ χωρίς την αρχική …έκρηξη του πρωτότυπου, μα με υπάρχουσα εκείνη στο τέλος του τραγουδιού. Εδώ η μπάντα παίζει σε 2 επίπεδα, με γεμάτο ήχο και τις κραυγές-ηχούς του τραγουδιστή να αντηχούν σαν εφιάλτες. Την A side έκλεινε το Pleasant Street -απ’ τον ίδιο 2ο δίσκο του Buckley- με τα… εμβατηριακά τύμπανα του Fredi Flukiger και το πιανάκι του Ben Jeger να ξεχωρίζουν.
Την B side άνοιγε το αγαπημένο μου The River στην καλύτερη δυνατή εκδοχή του -προσωπικά η εκτέλεση των Comebuckley μου αρέσει περισσότερο απ’ το πρωτότυπο- υπνωτικό και υποτονικό θυμίζοντας την ατμόσφαιρα των σκοτεινών στιγμών -αν και φωτεινές δε θυμάμαι!- της Nico. Εδώ σκέφτηκα σε αντιδιαστολή τον Val Kilmer στο ρόλο του Morrison στη γνωστή ταινία του Oliver Stone, τόσο κοντά στον Tim μου μοιάζει ο Czech. Στη συνέχεια έχουμε το Jungle Fire απ’ το Starsailor, του οποίου η διασκευή ξεκινάει με μια …φάλαινα και εισβάλει σε μια …ζούγκλα ζόφου, θορύβου και εν τέλη ένα εκστατικό φινάλε. Εκεί ακούει κανείς κάτι λατινικά σα να βρίσκεται σε παράσταση σε αρχαίο θέατρο. Μια ιδιότυπη ηχογράφηση – όπως σημειώνει ο Veit Stauffer- που έγινε στο δάσος Uetliberg κοντά στη Ζυρίχη, από 4 τραγουδίστριες του a capella σχήματος των Sophisticrats, που τραγουδούν μια επεκταμένη φράση του Tim, ”Τα πάντα είναι μουσική” σε Ιταλική version. Το album έκλεινε με μια ιδιαίτερη εκδοχή του Blue Melody με το ακορντεόν σε πρώτο πλάνο.Κατά τη διάρκεια του μιξαρίσματος ο Veit αντιλήφθηκε πόσο καλό ήταν το τελικό αποτέλεσμα, μάλιστα η ακρόαση το καλοκαίρι του ’87 το έβγαλε από το συναισθηματικό του τέλμα. Είχα διαβάσει ένα κείμενο για τον Tim παλιά το 2000 στο ΠΟΠ+ΡΟΚ, όπου ο συντάκτης -και μουσικός- Άκης Περδίκης έγραφε: ”Η παλιά δοκιμασμένη συνταγή, αν κάποτε νιώσετε μόνοι, ανεπιθύμητοι, ξοφλημένοι, ακουμπήστε τη βελόνα του πικάπ σας στο Blue Afternoon και θα διαπιστώσετε ότι η μοναξιά σας θα διαλυθεί ως δια μαγείας. Όταν ο πόνος του άλλου, επισκιάζει τη δίκη μας θλίψη, τότε εμείς νιώθουμε καλύτερα.”. Από τον Ιούνη του 2000 που δημοσιεύθηκε το κείμενο, πίσω στον Ιούνη του ’87, όταν εμείς εδώ ζούσαμε το …όνειρο του eurobasket, οι …ουδέτεροι Ελβετοί, βασικά ένα πολύ μικρό κομμάτι αυτών ανακάλυπτε το δισκάκι των Comebuckley. Ήδη ο Veit βρισκόταν σε επαφή με τον -πάλαι ποτέ- συνοδοιπόρο και συνεργάτη του Buckley, Lee Underwood, ο οποίος μετά το θάνατο του Tim το γύρισε στη μουσική δημοσιογραφία. Του έστειλε το δίσκο και η αντίδραση του υπήρξε υπέρ το δέον ενθαρρυντική: «Είμαι εντυπωσιασμένος με την αφοσίωσή σου στον Tim και τη μουσική του, καθώς και με το πόσο πολύ ο τραγουδιστής μοιάζει με τον τόνο και την απόχρωση του. Προφανώς, έγινε πολλή δουλειά στη μελέτη του Tim, την επεξεργασία των ενορχηστρώσεων, την ηχογράφηση κ.λ.π. Νομίζω ότι είστε καταπληκτικοί και, πράγματι, σας εύχομαι καλή επιτυχία!»
Στις 5 Δεκέμβρη του ’87 έγινε ένα μεγάλο πάρτι στο Fabrik, για την ακρίβεια στο κόκκινο εργοστάσιο (rote fabrik), ένα πολιτιστικό κέντρο στη Ζυρίχη, όπου έγιναν πολλά live από τα 1976 (με το Patti Smith Group) ως σήμερα (πριν μερικές μέρες εμφανίστηκαν εκεί οι δικοί μας Villagers Of Ioannina City) και παράλληλα συνέβησαν και διάφορα ακόμα, από πυρκαγιές ως τις κόντρες μεταξύ αναρχοαυτόνομων, αριστερών και του δημοτικού συμβουλίου της πόλης. Ένα χρόνο και κάτι αργότερα, τον Φλεβάρη του ’89, η tribute μπάντα δεν υπήρχε πια, μα η ανάγκη να δοθεί μια συνέχεια στο project υπήρχε και έγινε το βήμα διαμέσω των Fish Of Hope του Claudius Scholer a.k.a. Sky Bird, ενός μουσικού με ενδιαφέρουσα πορεία και επιρροές, που αργότερα μπήκε στον Ερυθρό Σταυρό και ταξίδεψε σε εμπόλεμες ζώνες. Η εν λόγω μπάντα διασκεύασε ζωντανά 7 τραγούδια του Buckley, ακριβώς τη χρονιά που κάποιοι από τους δίσκους του Tim αρχίζουν να επανεκδίδονται σε cd. Στην Ελβετία η Because Of You (BOY) ετικέτα του Stauffer έβγαζε τα album του Sky Bird, αλλά και μιας άλλης μπάντας λίγο αργότερα.
Οι Radio Osaka, το επόμενο βήμα του Andi Czech έγραψαν ένα -μα σπουδαίο- άσμα για τον ήρωα μας, το Mirrors Over Me (for Tim Buckley). Μέλη τους ήταν και οι Tommi Meier και Fredi Flukiger που έπαιζαν στους Comebuckley. Εκείνο το project πάντα ενυπήρχε στο μυαλό του Czech, ο οποίος αργότερα στα 2003 ξαναπροσπάθησε παρέα με τον Martin Sturzenegger (κάποτε μέλος των minimal wavers Aborted At Line 6) ως Comebuckley Light. Τελικά ευδοκίμησε και δισκογραφικά εκείνη η προσπάθεια, όταν το 2007 εμφανίστηκε ένα διπλό cd το Salmon In A Ring-Shaped River: A Different Story About Tim Buckley (Rec Rec). Ο τίτλος του δίσκου αποτελεί στίχο του Starsailor, ενώ το περιεχόμενο εμπεριέχει την ηχογράφηση του ’87 συν 2 extras και το τραγούδι των Radio Osaka για τον Tim στο δεύτερο cd. Το πρώτο αποτελούνταν από νέες ηχογραφήσεις 10 στον αριθμό. Επίσης υπάρχει και 32σέλιδο φυλλάδιο. Μια δεκαετία αργότερα θα βγει και το album Zofia όπου οι Comebuckley ηχογραφούν δικό τους υλικό, προσωπικά μου θύμισε λίγο τους Ολλανδούς Mecano.
Υ.Γ. Για να αγαπήσω τον Tim Buckley δε χρειάστηκε καν να ακούσω τα τραγούδια του. Απλά διάβασα το παρακάτω κείμενο από τον Κωνσταντίνο Β (των Στέρεο Νόβα, που σημειωτέων δεν υπήρξαν ποτέ αγαπημένη μου μπάντα) και έδωσα ιδιαίτερη βάση στους στίχους του υστερόγραφου.
Στο γέλιο μου ψάχνω για σένα
Κάθε φορά που γυρνάς και φεύγεις
Κλαίω μέσα μου για τον ανόητο τρόπο μου
Όμως είμαι τόσο νέος για να ξέρω
(Sing A Song For You)
Εδώ το κείμενο στα αγγλικά, όπως υπάρχει στο site για τον Tim Buckley http://www.timbuckley.net/fans/stauffer1.shtml
Και εδώ μια παλιά εκπομπή για τον Tim https://www.mixcloud.com/fotini-pa-trou/noir-272020-tim-buckley/
Σπύρος Καλετσάνος – Εκπομπή Noir
More Posts for Show: Noir